Να πιέσω τον πυθμένα της μήτρας – κατά τη διάρκεια της εξόδου της κεφαλής του εμβρύου- ή όχι;
Αυτό σίγουρα αποτελεί ιδιαίτερο ερώτημα στην προσπάθεια για ΦΥΤΜΑΚ!
Γράφει η Κωνσταντίνα Νούσια, Μαία, MSc, εξειδικευμένη στον φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική – ΦΥΤΜΑΚ
Έχουμε αρκετές αναφορές από μητέρες ή και από επαγγελματίες υγείας που περιγράφουν την άσκηση πίεσης στον πυθμένα της μήτρας για να διευκολύνουν την έξοδο της κεφαλής του εμβρύου, τεχνική γνωστή και ως μέθοδος Kristeller.
Ο Σάμιουελ Κριστέλλερ (1820-1900) ήταν ο πρώτος γιατρός που περιέγραψε τη μέθοδο αυτή, κατά την οποία ο εκπαιδευμένος επαγγελματίας υγείας πιέζει με τον αγκώνα, τον πήχη ή τις παλάμες του, τον πυθμένα της μήτρας. Η εφαρμογή της μεθόδου γίνεται κατά τις εξωθητικές συστολές της μήτρας με απώτερο σκοπό την παραπάνω άσκηση δύναμης στο σώμα του εμβρύου, για να το υποβοηθήσει στην έξοδό του από τον πυελογεννητικό σωλήνα.
Έρευνες δείχνουν ότι η έντονη πίεση από τη χρήση της μεθόδου Κριστέλλερ, δημιουργεί επιπλοκές πολύ σοβαρές, στο τρίτο στάδιο του τοκετού όπως ρήξη μήτρας, αδυναμία ούρησης τις επόμενες ώρες ή μέρες μετά τον τοκετό, ρήξεις του κόλπου και του περινέου, κάταγμα της ηβικής σύμφυσης, δυσπαρεύνεια και νεογνικό μεταγεννητικό στρες (Hu Li Za Zhi, 2016). Επίσης, σύμφωνα με μελέτες και συστάσεις διεθνών οργανισμών, η μέθοδος Κριστέλλερ έχει συνδεθεί με αυξημένα ποσοστά νεογνικής νοσηρότητας/θνησιμότητας. Για το λόγο αυτό προτείνεται, η μέθοδος να μην χρησιμοποιείται στην καθημερινή πρακτική, μέχρι να διερευνηθεί περαιτέρω.
Το ερώτημα, λοιπόν που τίθεται είναι αν είναι ασφαλές όσο και συνετό – κατά τη διάρκεια προσπάθειας για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική- να ασκηθεί παραπάνω πίεση στην «κοιλιά» της επιτόκου κατά την εξώθηση της κεφαλής του εμβρύου. Σαφέστατα γνωρίζουμε ότι η μήτρα που έχει ουλή από προηγούμενη καισαρική τομή έχει πιθανότητα ρήξης της μήτρας 0,5-0,7%. Όταν ασκείται παραπάνω πίεση στο τοίχωμα της μήτρας και ιδιαίτερα στο κατώτερο τμήμα της, τότε αυξάνουμε πιθανότατα και σύμφωνα με έρευνες, τόσο το ποσοστό ρήξης της μήτρας όσο και αποκόλλησης πλακούντα.
Εν κατακλείδι, η βιβλιογραφία αναφορικά με τους παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα για ρήξη μήτρας, αναφέρει μεταξύ άλλων, ως επιβαρυντικό παράγοντα την μέθοδο Κριστέλλερ. Η πιθανότητα αυτή αυξάνεται ακόμα περισσότερο όταν συνδυάζεται με χρήση συνθετικής οκυτοκίνης ή/και εφαρμογής επεμβατικού τοκετού (βεντζούζα, εμβρυουλκία) (Nahum G., 2016).
Στην παρακάτω φωτογραφία, αναπαρίσταται η χρήση της μεθόδου με τις συνεπακόλουθες συνέπειές της (ρήξη μήτρας, αποκόλληση πλακούντα)